Όλα της Πέμπτης ...εύκολα

Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2012

ΘΗΛΥΚΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΣΕ -Η ΚΑΙ -ΟΣ (ΛΟΓΙΑ ΚΛΙΣΗ)

Στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν κάποια θηλυκά ουσιαστικά με κατάληξη –η  που ακολουθούν λόγια κλίση, δηλ. κλίνονται σύμφωνα με τον αρχαίο τρόπο κλίσης. Τα ουσιαστικά αυτά τα ονομάζουμε αρχαιόκλιτα.

Τα λόγια κλίσης θηλυκά ουσιαστικά σε –η σχηματίζουν τη γενική ενικού με δύο τρόπους:
  • σε –ης (δημοτική)
  • σε –έως (αρχαία)

π.χ. της πόλης/της πόλεως.

Τη γενική σε –εως τη συναντάμε σε παλιά κείμενα και σε επίσημες ανακοινώσεις. Δε χρησιμοποιείται συνήθως στον καθημερινό λόγο.


  • Όταν σχηματίζουν γενική σε –εως, σε λέξεις με περισσότερες από δύο συλλαβές, μεταφέρουν τον τόνο στην επόμενη συλλαβή, 

π.χ. της κυβέρνησης/της κυβερνήσεως.

  • Μπορεί να είναι παροξύτονα ήπροπαροξύτονα. Τα προπαροξύτονα θηλυκά σε –η κατεβάζουν στον πληθυντικό αριθμό τον τόνο τους στην παραλήγουσα εκτός από τη γενική που τονίζεται στην προπαραλήγουσα,

π.χ. η ένωση – οι ενώσεις, των ενώσεων, τις ενώσεις, ενώσεις




Λόγια κλίση έχουν και θηλυκά ουσιαστικά σε –ος. Μπορεί να είναι οξύτοναπαροξύτονα καιπροπαροξύτονα



  • Τα οξύτονα και τα παροξύτονα θηλυκά σε –ος τονίζονται σε όλες τις πτώσεις όπως και στην ονομαστική ενικού
π.χ.
η κιβωτός, της κιβωτού – οι κιβωτοί, των κιβωτών
η ψήφος, της ψήφου – οι ψήφοι, των ψήφων


  • Τα προπαροξύτονα θηλυκά σε –οςμεταφέρουν τον τόνο τους στη γενική του ενικού και του πληθυντικού και στην αιτιατική πληθυντικού στην παραλήγουσα
π.χ.
η διάλεκτος, της διαλέκτου, των διαλέκτων, τις διαλέκτους


 Αναδημοσίευση από "ΠΑΙΔΙΟΝ ΤΟΠΟΣ"

δες και στη ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΟΥ σελ 76 και 79



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.